مشکلات معده
معده درد یکی از بیماری‌های گوارشی و مشکلاتی که در دستگاه گوارش ایجاد می‌شود. این بیماری میتواند ناشی از یک مشکل ساده یا برگرفته از شرایط جدی باشد.
ممکن است هر‌یک از ما در طول زندگی بارها به معده‌درد دچار شده باشیم. تجربه این مشکل و بیماری‌های مشابه آن بسیار دردناک و در برخی از موارد غیر قابل تحمل خواهد بود. معده‌درد ناشی از مسمومیت غذایی و یا داشتن حساسیت به برخی از غذاها است. هم‌چنین عواملی مانند وجود عفونت‌های باکتریایی در معده نیز ممکن است تاثیرگذار باشد.
معده‌درد یکی از بیماری‌های شایع دستگاه گوارش است که اغلب به‌دلیل ایجاد آسیب در بخش‌های دیگر بدن به وجود می‌آید. علت درد معده میتواند ناشی از بیماری در بخش‌هایی همچون کیسه صفرا، قلب، کبد، لوزالمعده یا آسیب‌های روده‌ای باشد. این درد به صورت آهسته ایجاد می‌شود اما کاملا ناگهانی افزایش پیدا می‌کند. شایع‌ترین علت دردمعده عبارتند از:
برخی از بیماری‌ها، عادات غذایی غلط و شرایط محیطی می‌توانند باعث ایجاد درد معده شوند.
خوب است بدانید که معده درد به‌عنوان 5 ناراحتی آزاردهنده و سخت در جهان شناخته می‌شود. در چنین شرایطی بهترین کار مراجعه به دکتر متخصص گوارش است تا در صورت لزوم آزمایشاتی از شما گرفته شود.
این بیماری طیف وسیعی دارد و به شکل‌های مختلفی بروز پیدا می‌کند.
اگر شما درگیر دردمعده ناشی از التهاب، زخم یا خوریزی هستید حتما با علائم زیر مواجه شده‌اید:
اگر برای شما هم سوال ایجاد شده «درد بالای معده نشانه چیست» باید بدانید این بیماری ناشی از معده درد عصبی است. سایر نشانه‌ها عبارتند از:
ناراحتی‌های دستگاه گوارشی به دو دسته تقسیم می‌شوند. معمولا معده‌درد در قسمت بالای شکم و نزدیک به دنده ها (مری، معده و روده کوچک) احساس خواهد شد. در صورت احساس درد در قسمت پایین شکم باید آن را مرتبط با دستگاه گوارش تحتانی مانند روده بزرگ، رکتوم و مقعد دانست. در زیر علت معده درد در قسمت فوقانی دستگاه گوارش را بررسی می‌کنیم:
اگر معده یا اثنی‌عشر درگیر زخم باز شوند، به آن زخم معده گفته می‌شود. افراد معمولا علائم مختلفی تجربه می‌کنند اما شایع‌ترین آن سوزش معده، سوءهاضمه، حالت تهوع، استفراغ، نفخ و دفع گاز است. درد سر معده ناشی از این عارضه به دل‌ل باکتری هلیکوباکتر پیلوری یا داروهای ضد التهابی ایجاد می‌شود.
اکثر غذاهای رستورانی عامل سرایت باکتری هلیکوباکتر هستند و با برهم زدن سطح اسید معده مانع از هضم غذا خواهند شد. افراد مبتلا به زخم‌های معده معمولا دچار معده درد عصبی می‌شوند، زیرا در این وضعیت اسید معده افزایش پیدا کرده و منجر به درد ناحیه میانی شکم خواهد شد.
برگشت اسید معده به مری که به آن رفلاکس اسید می‌‌گویند، ناشی از عملکرد نادرست دریچه مابین مری و معده (کاردیا) است. افراد مبتلا به این بیماری علاوه‌بر سوزش و درد سر معده دچار اختلال در هضم غذا، مشکل در بلع، سرفه، گرفتگی صدا و احساس وجود توده در گلو می‌شوند. برای درمان تیر کشیدن معده ناشی از برگشت اسید به مری حتما به دکتر متخصص گوارش مراجعه کنید.
اگر پوشش داخلی مری (لوله انتقال‌دهنده غذا از دهان به معده) دچار تحریک یا التهاب شود شما با سوزش سردل، درد بالای شکم و مشکل در بلع مواجه می‌شوید. درواقع می‌توان علت معده درد شدید و ناگهانی را ازوفاژیت (التهاب مری) ناشی از عفونت (ویروس هرپس سیمپلکس)، مصرف مداوم داروها(آسپرین) یا آلرژی غذایی دانست.
از علل بروز دردمعده می‌توان به گاز معده و یا وجود نفخ در معده اشاره نمود. اگر قسمت فوقانی معده پر از گاز باشد با تجمع این گاز فشار زیادی به معده وارد می‌شود. گاز به‌طور طبیعی در روده‌ها و دستگاه گوارش وجود دارد اما در برخی از موارد ممکن است میزان آن تشدید یافته و فشار زیادی به معده وارد شود. عواملی مانند اسهال یا یبوست یا وجود ویروس‌ها در معده تجدید‌کننده این گاز است.
یکی‌دیگر از دلایل معده درد سوزش سر دل است. سوزش معده بسیار دردناک و مشکل‌ساز خواهد بود، که قسمت فوقانی معده یا همان سر معده را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این مشکل ممکن است با درد قفسه سینه یا درد قلب نیز اشتباه گرفته شود. اما نگران نباشید چرا که سوزش معده در برخی از موارد در اثر مصرف برخی از مواد غذایی ایجاد می‌شود. مصرف غذاهای اسیدی در تحریک معده و یا احساس سوزش تاثیرگذار است. در بیشتر موارد بعد از چند روز و یا کوتاه مدت بهبودی حاصل می‌شود.
گاستریت باعث تحریک و تورم مخاط معده می‌شود که دلیل آن وجود عفونت باکتریایی مانند هلیکوباکتر پیلوری در معده است. این مشکل با مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها برطرف خواهد شد. ورم معده با فشار آوردن به قفسه سینه و سایر دستگاه‌های گوارش همراه است که برخی بیماری‌های دیگر مانند بیماری کرون و آلرژی در بروز آن تاثیرگذار است.
گاستریت با تورم مخاط معده در اثر وجود عفونت باکتریایی مانند هلیکوباکتر پیلوری ایجاد می‌شود.
دیگر علت معده درد شدید و ناگهانی وجود عفونت یا ویروس در این اندام است که اغلب با استفراغ و حالت تهوع همراه می‌شود. ویروسی شدن معده باعث کاهش انرژی فرد، کم آبی بدن و ایجاد دردهای عضلانی نیز خواهد شد. علائم بروز داده شده در اثر عفونت معده بعد از چند روز بهبود می‌یابد، اما لازم است که فرد از خوردن غذاهای سنگین نوشیدنی‌های حاوی گاز و یا الکل خودداری نماید.
رشد غیرطبیعی سلول‌های معده منجر به ایجاد تومور در این اندام می‌شود. فرد مبتلا از احساس نفخ، مشکل در بلع، درد، سیری زودرس، حالت تهوع و کاهش وزن بدون دلیل رنج می‌برد. درمان دردمعده ناشی از بروز تومور در این اندام شامل جراحی بخشی یا تمام معده است. اگر درگیر بیماری زخم معده یا عفونت هلیکوباکتر پیلوری هستید با درمان به‌موقع از ایجاد تومور در معده جلوگیری کنید.
در برخی مواقع بیمار با علائم معده درد به اورژانس مراجعه می‌کند، در حالی‌که ممکن است این نشانه‌ها یک پیش‌آگهی از سکته قلبی باشد. سوزش معده و احساس ناراحتی در این اندام یکی از علائم سکته قلبی است. از همین‌رو پزشک با معاینه فیزیکی اگر متوجه شود علت دردمعده در قسمت فوقانی شکم است حتما دستورات لازم برای آزمایشات مرتبط با سکته قلبی خواهد داد.
یک عامل دیگر که که با معده درد شدید همراه می‌شود، مسمومیت غذایی است که علاوه‌بر این اندام سایر قسمت‌های شکم را تحت تاثیر قرار می‌دهد. وجود باکتری یا انگل در معده باعث مسمومیت شده و علاوه‌بر این عارضه تهوع و استفراغ را نیز به همراه دارد. اگر علائم اسهال و تهوع بعد از سه روز بهبود نیافت، حتماً به پزشک مراجعه و درمان‌های جدی‌تری را آغاز نمایید.
تشخیص این‌که آیا دردی ناحیه شکم مربوط به آخرین وعده‌ی غذایی که خورده‌اید است یا به علت استرس و اضطرابی که درگیرش بودید، کمی سخت خواهد بود. اما حقیقت این است که سلامت روان ما و مشکلات معده به‌طور مستقیم با یکدیگر در ارتباط هستند. اگر قبل از شروع ناراحتی مشاجره داشتید یا درگیر استرس بودید میتواند نشان‌دهنده علائم معده درد عصبی باشد.
معده درد یک بیماری شایع گوارشی است که اکثر افراد حداقل یک‌بار آن را تجربه کرده‌اند. اما در اغلب موارد به اندازه کافی جدی گرفته نمی‌شود. برخی علائم این بیماری با گذشت زمان، رعایت رژیم غذایی سالم و سبک برطرف خواهند شد اما در صورت عدم بهبودی پس از یک هفته باید حتما به دکتر متخصص گوارش مراجعه کنید.
علائم هشداردهنده عبارتند از:
با جدی گرفتن علائم هشداردهنده معده درد و مراجعه به دکتر متخصص گوارش از بروز عوارض جبران‌ناپذیر جلوگیری کنید.
دکتر متخصص گوارش ضمن گرفتن شرح حال در مورد علائم درد معده، معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. او با گوش دادن به شکم توسط گوشی پزشکی هر نوع ناهنجاری، تورم، سفتی یا توده را بررسی می‌کند. سپس برای تشخیص نهایی به نتایج یک سری آزمایشات نیاز است که در جدول زیر مشاهده می‌کنید:
| تست تشخیص معده‌درد | توضیحات |
| آزمایش خون | سنجش آنتی‌بادی‌های IgG، IgM و IgM برای بررسی عفونت معده |
| آزمایش آنالیز و کشت مدفوع | سنجش آنتی‌بادی ژن هلیکوباکتر پیلوری در مدفوع |
| سونوگرافی شکم، CT اسکن، آندوسکوپی | ارزیابی علت اصلی معده‌درد |
| تست سنجش قلب | سنجش آنزیم‌های قلبی موجود در خون با نوار قلب، تست ورزش و استرس |
اصلی‌ترین سوال افرادی که درگیر این بیماری هستند، این است که «برای معده درد چی خوبه؟» در پاسخ به آن‌ها باید بگوییم درمان دردمعده بسته به علت زمینه‌ای آن متفاوت خواهد بود. بهترین روش درمانی شامل موارد زیر است:
برای درمان معده درد خیلی شدید بهترین راه‌کار مصرف دارو به شکل قرص است که باید حتما زیر نظر پزشک استفاده شود. دکتر متخصص گوارش متناسب با علت معده‌درد داروهایی تجویز می‌کند که عبارتند از:
| نوع دارو | مورد مصرف | نام تجاری |
| آنتی‌بیوتیک‌ها | درمان معده درد خیلی شدید | کلاریترومایسین(Clarithromycin) و مترونیدازول(Metronidazole) |
| مهارکننده پمپ پروتون | مسدودسازی اسید معده و درمان درد سر معده | امپرازول(Omeprazole)، پنتوپرازول(Pantosec) و لانسوپرازول(Lansoprazole) |
| مسدودکننده‌های H2 | کاهش میزان اسید معده و درمان معده درد شدید | فاموتیدین/Famotidine (رانیتیدین/Ranitidine از لیست داروهای تجویزی کنار گذاشته شده است) |
| ترمیم‌کننده مخاط معده | محافظت‌کننده از مخاط معده | سوکرالفیت(Sucralfate) یا میزوپروستول(Misoprostol) |
برای کنترل و یا مهار کردن درد معده درمان‌های خانگی هم وجود دارد که شامل موارد زیر می‌شود:
آن‌ها عبارتند از:
بهترین روش برای این بیماری در شب رعایت رژیم غذایی درست و اصولی در طول روز است. نوشیدن آب به اندازه کافی، ترک سیگار و الکل کمک می‌کند تا از بروز دردمعده شدید و مداوم در شب جلوگیری شود. در صورتی که با روش‌های گفته شده درد شما تسکین پیدا نکرد باید علت اصلی آن شناسایی و داروی مرتبط تجویز شود.
بهترین روش پیشگیری عبارت است از:
معده‌درد یکی از شای ترین بیماری‌های دستگاه گوارش است که عوامل بسیاری از مسمومیت غذایی تا وجود باکتری در بروز آن اثرگذار هستند. در اغلب موارد سایر بیماری‌ها مانند سکته قلبی یا استرس و اضطراب می‌توانند باعث ایجاد علائم معده درد شدید و ناگهانی شوند.
<< پکیج درمانی 100 درصدی درمان مشکلات معده >>
تشکیل شده از :
1 -شربت مقوی معده خیر اندیش
(نعنا،آویشن،پونه،برگ سنا،عسل،گل سرخ،بادرنجبویه،رازیانه،زنیان،آنیسون،زیره،کاکوتی)
روش مصرف: حداکثر هر هشت ساعت یک قاشق مرباخوری و حداقل هر شب یک قاشق مرباخوری میل شود.
2 -عرق ترکیبی معده و گوارش
(نعناع،بابونه،زنیان،زیره،شیرین بیان،زنجبیل،سیاهدانه،چهل گیاه)
روش مصرف: بعد از وعده های غذایی 1 استکان میل شود.
3 -پودر درمان معده
(زیره سبز،زیره سیاه،زنیان،رازیانه،سیاهدانه،شیرین بیان و...)
روش مصرف: قبل از وعده های غذایی 1 قاشق از پودر را در ۱ لیوان آب جوش ریخته و بعد از خنک شدن میل کنید.
خواص :
*موارد منع مصرف :
1- در دوران شیردهی و بارداری
2- کودکان زیر 12 سال
3- افراد حساس به گیاهان دارویی
موارد رعایت غذایی در دوره درمان :
1- قطع مصرف لبنیات به طور کامل
2- عدم مصرف هرگونه سردی جات
3- عدم مصرف آب ، سالاد و ترشی بین وعده های غذایی
4- عدم مصرف غذاهای فراورده شده مانند :سوسیس ،کالباس و ...
5- عدم مصرف فست فود ها و بیسکوسست ها و کیک های حاوی جوش شیرین
